۲-۶-۲- پژوهش های خارجی
فوکویاما (۱۹۹۵) تحقیقات گسترده ای در مورد نقش اعتماد در سازمان‌ها انجام داد و نتیجه گرفت اعتماد و آرمان مشترک در قلب، ایجاد و حفظ سازمان‌هایی است که به صورت موفقی اداره می‌شوند.
ناهاپیت و قوشال (۱۹۹۸) «سرمایه اجتماعی سرمایه فکری و مزیت سازمانی است.» این دو بیان می‌کنند که سازمان‌هایی که دارای سطوح بالایی از سرمایه اجتماعی هستند؛ احتمال دارد نسبت به رقیبانشان که دارای سطح سرمایه اجتماعی پایین تری هستند موفق تر باشند. آن ها سرمایه اجتماعی را از سه بعد؛ ساختاری، ارتباطی و شناختی مورد بررسی قرار دادند.
هارفام (۲۰۰۴) در پژوهشی نشان داد سرمایه اجتماعی عوامل استرس زا را در زندگی کاهش داده است، خطر این عوامل را کم می‌کند. سرمایه اجتماعی همچنین می‌تواند تاثیر حوادث منفی زندگی را کاهش دهد.
لوتانز، آولیو، والومبوا و لی، ۲۰۰۵) در تحقیقی «ارتباط بین سرمایه روانشناختی و عملکرد کارگران» چینی سه کارخانه (دو کارخانه خصوصی و یک کارخانه دولتی) که تعداد آن ها ۴۲۲ نفر بود، را مورد بررسی قرار دادند. نتیجه به دست آمده حاکی از آن بود که حالت مثبت امید، خوشبینی و انعطاف پذیری چه جداگانه و چه باهم، ارتباط معناداری با عملکرد کارگران دارد.
آری، لوتانز، اسمیت و پالمر (۲۰۱۰ )در مقاله ای تحت عنوان «تاثیر سرمایه روانشناختی مثبت بر سلامت کارکنان در طول زمان»، تعداد ۲۸۰ کارمند را در دو برهه زمانی متفاوت مورد بررسی قرار داده و مقایسه نموده اند و به این نتیجه دست یافته اند که در هر دو زمان مختلف، بین سرمایه روانشناختی کارمندان و سلامت آن ها ارتباط معناداری وجود داشته است.
۲-۷- چارچوب نظری پژوهش
چارچوب نظری از مراحل تعیین کننده روش تحقیق است که بر مبنای نظریات خاص موجود در هر رشته ای، باید به اثبات قواعد منطقی و همبستگی بین پدیده‌های مورد مطالعه در آن تحقیق پرداخت. بررسی مبانی نظری در تحقیق شامل سه مرحله کلّی است؛ ابتدا باید تمام منابع و متونی که برای بخش چارچوب آن تحقیق لازم است جمع آوری کرد و فیش برداری و تلخیص و دسته بندی نمود؛ در مرحله بعد دیدگاه مناسبی برای کاربرد نظری تحقیق انتخاب کرد؛ سپس در مرحله نهایی باید به دنبال آشکارسازی عناصر و قواعد منطقی نظریه در تحقیق بود تا از این طریق رابطه علّت و معلولی بین پدیده ها استنباط و تحلیل کرد.
۲-۷-۱- دیدگاه های جامعه شناختی
از دیدگاه بوردیو، سرمایه اجتماعی عبارت است از مجموعه منابع مادی یا معنوی که به یک فرد یا گروه اجازه می‌دهد تا شبکه پایداری از روابط کم و بیش نهادینه شده برای آشنایی و شناخت متقابل را در اختیار داشته باشد (تاج بخش، ۱۳۸۴). در این تعریف، شبکه سرمایه ای که از نظر بوردیو، متأثر از جایگاه اجتماعی و اقتصادی افراد و سرمایه های اقتصادی و فرهنگی و نمادین آن ها شکل می‌گیرد و توسعه می‌یابد. سرمایه اجتماعی نیز همانند سایر انواع سرمایه های یک فرد می‌تواند زمینه ساز و بیانگر جایگاه برتر اجتماعی وی و نیز وسیله ای برای حفظ برتری او باشد. (فیلد، ۱۳۸۶).
سرمایه اجتماعی از نظر جیمز کلمن نیز بر پایه روابطی شکل می‌گیرد که میان اشخاص (حقیقی و حقوقی) برقرار می شود سرمایه اجتماعی از تغییراتی در روابط میان اشخاص حاصل می شود که منش را تسهیل می‌کند. اگر سرمایه فیزیکی کاملاً ملموس است و اگر سرمایه انسانی کمتر ملموس است و در دانش ها و مهارت های اخذ شده به وسیله فرد حضور دارد، سرمایه اجتماعی به مراتب ناملموس تر است؛ زیرا در روابطی که در بین اشخاص برقرار است، یافت می شود و مولّد است. کلمن در مباحث خود درباره سرمایه اجتماعی، از مفهوم اعتماد به عنوان برگ اعتباری در تعاملات میان اشخاص نام می‌برد که به طور کامل مشابه سرمایه مالی عمل خواهند کرد؛ یعنی فرد می‌تواند انتظار داشته باشد که اگر کاری را برای دیگری انجام داد، او در آینده جبران خواهد کرد. بنابرین، افراد دارای تعدادی دیون تسویه نشده هستند که می‌توانند در هر زمان که امکان داشته باشد، روی نقد کردن آن ها حساب کنند. مفهوم سرمایه اجتماعی در تعاریف بوردیو و کلمن، بیشتر به سطح روابط بین فردی و گروهی (سطح خرد) اشاره دارد، اما آن ها با ذکر مثا ل هایی، اثرگذاری سرمایه اجتماعی در سطوح کلان تر مثل رابطه میان نهادها و ساختارهای سیاسی را نیز مدنظر قرار داده‌اند (تاج بخش، ۱۳۸۴).
نظریه پرداز دیگری که تأثیر بسیار عمیقی بر پردازش و تعمیم مفهوم سرمایه اجتماعی در علوم اجتماعی داشته، رابرت پاتنام است. او که در قیاس با کلمن و بوردیوی جامعه شناس، بیشتر دارای پیش زمینه‌های فکری در علوم سیاسی است، با تحقیقات و مطالعات عمیق خود در این حوزه، اثری ماندگار بر مباحث جامعه شناختی درباره مفهوم سرمایه اجتماعی به جای گذاشت. پاتنام در تعریف سرمایه اجتماعی می نویسد: سرمایه اجتماعی در اینجا به ویژگی هایی از سازمان اجتماعی از جمله اعتماد در هنجارها و شبکه ها اشاره دارد که قادرند کارایی جامعه را با تسهیل کنش های تعاونی بهبود بخشند (پاتنام، ۱۹۹۳). در این تعریف، پاتنام، سرمایه اجتماعی را بر اساس سه جزء اصلی آن یعنی اعتماد، هنجار ها و شبکه و نیز بر مبنای کارکرد این اجزا؛ یعنی تسهیل کنش های تصادفی در جامعه تعریف می‌کند. وی در تعریف بعدی خود، سرمایه اجتماعی را بر مبنای همین سه عنصر تشکیل دهنده آن در جهت تعقیب مؤثرتر اهداف مشترک توسط مشارکت کنندگان تعریف می‌کند(پاتنام،۱۹۹۶) پاتنام برخلاف دو متفکر دیگر که «رویکردهای خود را بر سرمایه اجتماعی در سطح افراد و خانواده ها متمرکز کرده‌اند، به بررسی این مفهوم در مقیاس کلان می پردازد. مطالعه اصلی و بنیادی او در باب سرمایه اجتماعی با نام فعال کردن دموکراسی (۱۹۹۳)» به بررسی تطبیقی کارآمدی دولت در ایتالیا می پردازد (باغینی و همکاران، ۱۳۸۷). او میان دو نوع سرمایه اجتماعی تمایز قائل می شود: سرمایه اجتماعی ارتباط دهنده (جامع) و سرمایه اجتماعی درون گروهی (یا انحصاری). اولی افراد متعلق به گروه‌های اجتماعی متنوع را گرد هم می آورد و دومی به ایجاد همگنی و تقویت هویت های انحصاری کمک می‌کند. هریک از این دو شکل سرمایه اجتماعی، دارای کارکردهای خاص خود هستند. سرمایه اجتماعی درون گروهی با ایجاد و انتقال هم بستگی های گروهی به حفظ وفاداری های درون گروهی قومی و تقویت هویت های مشخص منجر می شود و سرمایه اجتماعی ارتباط دهنده برای اتصال به ابزارها، انتشار اطلاعات و در نهایت فراهم آوردن زمینه تعاملات وسیع تر بین گروهی، مفید واقع می شود (پاتنام در فیلد، ۱۳۸۴).
۲-۷-۲- دیدگاه های روانشناختی
