1-4- اهداف تحقیق
این تحقیق با هدف تعیین رتبه تحرک صنایع پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با بهره گرفتن از شاخص­ های به دست آمده از روش رنجیره ماکوف انجام گرفته است؛ اینکه بنگاه­های حاضر در هر صنعت، از سال 1382 طی یازده سال، سهم فروش خود را به چه میزان تغییر داده­اند، که به این معناست که اندازه بنگاه چگونه تغییر می­ کند؟ بنگاه رشد کرده، ثابت مانده یا دچار رکود شده است، که در حقیقت میزان تحرک با تغییر در وضعیت­های تعیین شده، ارتباط مستقیم دارد. در مسیر رسیدن به این هدف تغییرات ساختاری و میزان رقابت­پذیری صنایع نیز مشخص می­ شود.
1-5- معرفی مدل و روش برآورد آن
1-5-1- زنجیره مارکوف
مدل مورد استفاده در این پژوهش مدل زنجیره مارکوف می­باشد. بانی زنجیره مارکوف، ریاضی­دان روسی، آندره آندرویچ مارکوف (1856-1922) است، که در طول زندگی پربار خود تحقیقات عمیقی در شاخه­ های مختلف ریاضی از جمله احتمال داشته است. هدف زنجیره مارکوف مطالعه فرایندهایی است که اگر حالت فعلی معلوم باشد، آینده فرایند مستقل از گذشته آن است که در طبیعت، ریاضی و علوم اجتماعی مثال­های بسیاری با چنین ویژگی وجود دارند. به عبارت دیگر یک سیستم ریاضی است که در آن انتقال از یک حالت به حالت دیگر صورت می‌گیرد که البته تعداد این حالات قابل شمارش است. زنجیره مارکوف یک فرایند تصادفی بدون حافظه‌ است بدین معنی که توزیع احتمال شرطی حالت بعد تنها به حالت فعلی بستگی دارد و به وقایع قبل از آن وابسته نیست. این نوع بدون حافظه بودن خاصیت مارکوف نام دارد (قهرمانی، 1390: 700).
تغییرات حالات سیستم را انتقال و احتمال‌هایی که به این تغییر حالت‌ها نسبت داده می‌شوند را احتمال انتقال می­نامند و این احتمالات در ماتریسی گردآوری می­شوند که آن را ماتریس احتمال انتقالات می­نامند. در نظریه ماتریس­ها اگر تمام عناصر ماتریسی نامنفی و مجموع عناصر هر سطر برابر یک باشد، آن ماتریس را ماتریس مارکوف می­گویند؛ علت آن است که بر حسب این ماتریس­ها می­توانیم یک فضای نمونه بسازیم به طوری که عناصر ماتریس، احتمال­های تغییر وضعیت تمام پیشامدهای فضای نمونه باشد. Pⁿ ماتریس احتمال انتقالات در مرحله n است( قهرمانی، 1390: 711).
1-5-2- حالت پایدار^[4] زنجیره مارکوف
برای بعضی از زنجیره­های مارکوف، پس از تعداد زیادی تغییر وضعیت احتمال رسیدن زنجیره به یک وضیت خاص مستقل از وضعیت اولیه وجود دارد(قهرمانی، 1390: 738). در بحث زنجیره مارکوف، زنجیره­ای وضعیت پایدار دارد که یک بردار وجود داشته باشد به طوری که ماتریس انتقال P در تساوی زیر صدق کند.:

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

(2)
این بردار وضعیت پایدار، نشان­دهنده توزیع متغیر تصادفی در بلند مدت است ( دبلدی و اسونگ^[5]، 2011: 104) و این بدان معناست که احتمال انتقالات پس این تغییر نخواهد کرد.
1-5-3- شاخص­ های تحرک
هدف شاخص­ های تحرک وزن دادن به مقدار و اهمیت عناصر قطر اصلی ماتریس انتقال است و همچنین امکان رتبه ­بندی متفاوت ماتریس­های انتقال از لحاظ تحرک را آسان می­ کنند.اگر p ماتریس انتقال باشد و بخواهیم شاخص­ های تحرک را به عنوان یک اسکالر واقعی پیوسته تعریف کنیم، تابع) M(0 را به صورت زیر ارزش­گذاری می­­کنیم:
شاخص تحرک تابعی از احتمال انتقال، M(p) ، است که ماتریس انتقال ،P ، را به یک عدد^[6] ترسیم می­ کند(گویک، 1986: 1408).
1-6- سوالات تحقیق
1- بيشترین احتمال برای هر بنگاه حفظ وضعيت جاری است یا تغییر آن ؟
2- آیا صنایعی که تمرکز بيشتری دارند از پویایی صنعتی(تحرک) کمتری برخوردار می­باشند؟
1-7- نوع مطالعه
مطالعه از نوع اسنادی و کتابخانه­ای می باشد.
1-8- جامعه آماری
صنایع پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران که دارای حداقل دو بنگاه ماندگار در سال­های 1382 تا 1392 می­باشند. (صنایعی که حداقل دو بنگاه آنها در تمام طول سال­های مورد مطالعه در بورس باقی مانده باشند)
1-9- ابزارهای مورداستفاده در تحقیق
جهت برآورد مدل و محاسبات، نرم­افزارهای Excel 2007 , Mathmatica 8 ،Stata 11 مورد استفاده قرار گرفته­اند.
1-10- روش گردآوری داده ­ها
در این پژوهش، داده ­ها از صورت­های مالی شرکت­ها جمع آوری شده است.
1-11- کاربرد نتایج
با رتبه ­بندی صنایع بر اساس شاخص­ های تحرک، میزان نسبی تحرک و رقابت­پذیری صنایع مشخص خواهد شد. رتبه اول به پرتحرک­ترین(پویاترین) صنعت اختصاص می­یابد که نشان می­دهد، بنگاه­های این صنعت دارای بیشترین تغییر اندازه و در نتیجه بیشترین پویایی و رقابت­پذیری بوده ­اند. به ترتیب میزان شاخص تحرک بنگاه­ها رتبه ­های پایین­تر می­گیرند؛ تفکیک شدن صنایع رقابتی و انحصاری به صورت نسبی، راهنمای مناسبی جهت شناخت و مقایسه صنایع برای دولت، سياست­گذاران و اقتصاددانان در تدوین و ارائه سياست­ها می­باشد.
1-12- چارچوب تحقیق
این پژوهش در پنج فصل گردآوری شده است؛ در فصل نخست کلیات تحقیق، اهمیت، هدف و سوالاتی که در جستجوی پاسخ به آن­ها هستیم بیان شده است. در فصل دوم به ارائه مطالعات داخلی و خارجی انجام گرفته حول این موضوع پرداخته­ایم. فصل سوم شامل مبانی نظری، تئوری­های موجود و نکات زمینه­ای لازم برای تفهیم موضوع می­باشد. در فصل چهارم الگو و نتایج حاصل از تخمین و تحلیل این نتایج مکتوب گردیده است. نتایج و تحلیل آن­ها در فصل پنجم جمع­آوری شده ­اند.
فصل دوم
مروری بر مطالعات انجام شده
2-1- مقدمه
در این فصل به مرور مطالعاتی در مورد ساختار بازار و تغییر ساختار بازار می­پردازیم. بررسی ساختار بازار در یک نقطه از زمان مربوط به حالت ایستا است و ساختار و تغییر ساختار بازار در بازه­ای از زمان در حوزه پویای صنعت بررسی می­گردد. اکثر مطالعات انجام شده به خصوص در ایران در حالت ایستا بوده و در نتیجه به بررسی تمرکز با بهره گرفتن از شاخص­ های تمرکز پرداخته­اند و در نزدیک­ترین مطالعات انجام شده تغییرات شاخص تمرکز و مدل پویای تمرکز را طی زمان مورد مطالعه قرار داده­اند. اما ما در بحث خود به بررسی پویایی صنعت که تغییر در ساختار آن تعریف می­ شود، با بهره گرفتن از شاخص تحرک خواهیم پرداخت. با نگاهی به کشورهای توسعه یافته لزوم توجه و طرح مباحث مربوط به اقتصاد صنعتی همچون تمرکز و تحرک را درمی­یابیم .با ظهور بنگاه­های بزرگ و انحصاری در بخش­هایی از صنایع ایالات متحده، در اوایل دهه 1930 برای نخستین بار با هدف بررسی وجود تمرکز در تعداد زیادی از صنایع کارخانه­ای کشور اطلاعات آماری جمع­آوری و طبقه ­بندی شد. در سال 1935 چگونگی درجه تمرکز چند صد صنعت کارخانه­ای ایالات متحده جمع­آوری شد و در اختیار مقامات اداره آمار این کشور قرار گرفت که اهمیت کاربردی شاخص تمرکز را بیش از پیش نمایان کرد. کاربرد شاخص ­ها کمی بعد در انگستان و به مرور زمان در همه کشورهای صنعتی، متداول گردید. حتی در سال 1964، در هندوستان نیز کمسیون بررسی انحصارات، نسبت تمرکز محاسبه شد. ادلمن از جمله اولین محققان که به مطالعه و بررسی تمرکز، تحرک و گردش مالی بین صنایع پرداخت بود و پس از او محققان زیادی به تحرک و در حقیقت گذر زمان و تغییر بنگاه­ها و اندازه آنها توجه نشان دادند. سنجش و ارزیابی درجه رقابت و انحصارو تعیین ساختار بازار مورد توجه بسیاری از پژوهشگران قرار گرفته است، اقتصاددانان بزرگی مانند” کلارک، گروسکی، لیونز، ساتن، ……” ^[7] که در زمینه اقتصاد صنعتی و به طور خاص مبحث تمرکز، شاخص ­ها و بررسی ساختار بازار مطالعات بسیاری انجام دادند و یافته­های آنها اساس بسیاری از پژوش­ها قرار گرفته است و در ادامه بحث تمرکز با توجه به تغییر بنگاه­ها، اندازه آنها وساختار صنایع بحث پویایی و شاخص­ های تحرک مطرح گردید. با توجه به این که پایه مبحث مورد مطالعه ما تمرکز است، ما به مطالعاتی که به تنهایی در این زمینه مطالعه شده است نیز خواهیم پرداخت.
2-2- مطالعات خارجی
ادلمن^[8](1958) در مقاله­ای به نام ” یک تحلیل تصادفی از توزیع بنگا­­­ه­ها” به مطالعه درباره تمرکز، تحرک و گردش مالی بین بزرگ­ترین شرکت­های آمریکا پرداخت. وی در این مطالعه نشان می­دهد که توزیع تعادلی اندازه شرکت­ها در داخل یک صنعت بر اساس این فرض است که، الگوی رشد شرکت، یک فرایند تصادفی وابسته به اندازه، با احتمال ثابت در زمان است. با بهره گرفتن از اندازه­ شرکت­های بزرگ به عنوان تعیین­کننده توزیع اندازه­ شرکت­ها از ماتریس انتقال زنجیره­ی مارکوف به منظور توصیف تحولات در توزیع اندازه­ شرکت­ها ، طی زمان، در صنعت مورد نظر استفاده کرد. او صنعت فولاد آمریکا متشکل از پنج بنگاه غالب را طی دوره 1939-1929 و 1956-1945را تجزیه و تحلیل نمود. ادلمن ارزش پولی (دلاری) کل دارایی­ های شرکت را به عنوان شاخص اندازه شرکت­ها در نظر گرفت، که آن را به هفت محدوده گسسته تقسیم کرد. او نتیجه می­گیرد:
1- بیشترین احتمال برای هر شرکت باقی ماندن در همان کلاس است.
2- شرکت­هایی که باقی می­مانند معمولاً در همسایه­هایشان تحرک می­ کنند (یا یک کلاس پایین یا یک کلاس بالا می­روند)
3- ورود بنگاه­های جدید به دو سطح پایین دارایی است. (بنگاه­های جدید به پایین­ترین سطح­ها وارد می­شوند)
استون براکر^[9] (1979) در مقاله­ای تحت عنوان ” گردش مالی و تحرک بین 100 بنگاه بزرگ: یک به روز رسانی” به بررسی درجه تحرک در شرکت­های بزرگ و توانایی آنها برای حفظ موقعیت خود در طول زمان پرداخت. او از ضریب همبستگی رتبه به عنوان شاخص تحرک استفاده کرد و دریافت که سطح تمرکز کل، طی زمان در حال افزایش است و همچنین هر اندازه ­گیری آماری از گردش مالی یا تحرک که از اواخر 1920 صورت گرفته است با­ثبات بوده است.
لوی^[10] (1985)، در مطالعه­ ای تحت عنوان ” تعیین پویایی تمرکز صنعتی” در سال­های 1973-1962، تغییر تمرکز و ضریب تعدیل جزیی را برای صنایع ایالت متحده با بهره گرفتن از روش مقطعی و با بهره­ گیری از شاخص نسبت تمرکز 4 بنگاهی، مورد بررسی قرار داد. این ضریب، سرعت تعدیل تمرکز به سمت تمرکز بلند­مدت را نشان می­دهد که در صورت یک شدن، تعدیل کامل و اگر بین صفر و یک باشد، حاکی از تعدیل ناقص است. لوی این ضریب را 43/0 به دست آورد که تعدیل ناقص را نشان می­دهد.
گویک و مارشال^[11] (1986) در پژوهش خود ” شاخص­ های تحرک در زنجیره مارکوف در زمان پیوسته “، به بیان تعریف و کاربرد زنجیره مارکوف و ماتریس انتقال پرداختند و شاخص­ های تحرک به دست آمده از این روش و معیارهایی که شاخص ­ها باید با آن سازگار باشند را بررسی کردند. به این نتیجه رسیدند که شاخص­ های تحرک به دست آمده از ماتریس­های انتقال با مقادیر ویژه منطقی و نامنفی هیچ ناسازگاری با معیارهای تعریف شده ندارند و تمام ناسازگاری­های موجود نیز در بلند­مدت و زمان پیوسته بر طرف می­ شود. آنها زنجیره مارکوف برای زمان که گسسته تصریح شده بود را با مدل زمان پیوسته گسترش دادند.
ديون، رابرتس و ساموئلسون^[12] (1998)، در مطاله­ای با عنوان “رشد و خروج بنگاه­هاي توليدي آمريكا” ، به بررسي رشد بنگاه و احتمال خروج آن براي بيش از 200 هزار بنگاه وارد شده در بخش صنايع توليدي آمريكا طي سال هاي 1967 تا 1977 پرداختند. متغيرهاي توضيحي به كار رفته در اين مطالعه سن بنگاه كه بر اساس آن بنگاه­ها در سه دسته­ی 5-1 سال، 10-6 سال، 15-11 سال تقسیم ­بندی شده ­اند. اندازه فعلي بنگاه­ها در پنج دسته­­ی 19-5 نفر، 40-20 نفر،99-50 نفر، 249- 100نفر و بیش­تر از 250 نفر در نظر گرفته شده ، اندازه­ اوليه بنگاه­ها (مقايسه­ی اندازه­ بنگاه­ها پس از يك سال كه به سه وضعيت عدم تغيير اندازه­ اوليه، بزرگ­تر شدن اندازه­ اوليه بعد از يك سال و در نهايت كوچك­تر شدن اندازه­ اوليه بنگاه پس از يك سال)، و مالكيت تحت دو مقوله­ی بنگاه­هاي تك كارخانه اي ^[13] و بنگاه­هاي چند كارخانه اي^[14] مدنظر نويسندگان اين مطالعه بوده است. ديون و همكاران براي تخمين متغيرهاي اشاره شده بر احتمال خروج از روش حداقل مربعات وزني^[15] استفاده كرده­اند. آن­ها به اين نتيجه رسيده­اند كه اولاً رابطه­ بين رشد و اندازه­ بنگاه­ها به صورت U شكل بوده، به طوري كه رشد در ابتدا با افزايش اندازه،كاهش و سپس افزايش داشته و با افزايش رشد، احتمال خروج بنگاه كاهش يافته است. اين مطالعه هم چنين نشان داده است كه بنگاه­هاي كوچك نسبت به بنگاه­هاي بزرگ با احتمال بقاي كم­تري روبرو هستند. علاوه بر آن، با بزرگ­تر شدن اندازه­ اوليه­ی بنگاه احتمال بقاي بنگاه بيش­تر است و در نهايت بنگاه­هاي تك كارخانه­اي از احتمال بقاي كم­تري نسبت به بنگاه­هاي چند كارخانه­اي برخوردار مي باشند.
هنلی^[16] (1994)، در مقاله خود به نام ” عدم تمرکز صنعتی در صنایع کارخانه­ای بریتانیا و ایرلند (UK) از سال 1980 ” ضریب تعدیل جزیی را برای دوره هفت ساله 1980-1987 برای صنایع محاسبه کرد و آن را 35/0 به دست آورد. او در این مطالعه از شاخص هرفیندال برای شاخص تمرکز استفاده کرد.
بالدوین وگروسکی^[17] (1994) در مقاله­­ای تحت عنوان” شاخص­ های تمرکز و تحرک در بخش صنایع کارخانه­ای کانادا ” شاخص­ های تحرک و تمرکز را تفکیک نمودند، به طوری که شاخص­ های تحرک برای اندازه ­گیری مستقیم شدت رقابت و شاخص­ های تمرکز و ساختار بازار را برای اندازه ­گیری غیر مستقیم آن، تعریف کردند. از شاخص نسبت تمرکز و شاخص ناپایداری برای صنایع کارخانه­ای کانادا استفاده کردند و دریافتند که تمرکز ثابت باقی مانده است ولی تحرک درون آن­ها زیاد بوده است. این شاخص ناپایداری کل تغییر در بازار را به وسیله جمع کردن سهام بازار بنگاه­های وارد و خارج شده اندازه ­گیری می­ شود( افزایش و کاهش سهم بازار به دلیل رونق و رکود است).
آودريچ و محمود^[18](1994)، در مطالعه­اي با عنوان ” بقاي بنگاه­هاي جديد: نتايج جديد با بهره گرفتن از تابع مخاطره” علاوه بر متغيرهاي خاص بنگاه مانند اندازه­ بنگاه در زمان ورود و مالكيت، متغيرهاي حاشيه­ی سود، نرخ رشد صنعت، شدت سرمايه­ی صنعت، نرخ نوآوري كل و نرخ نوآوري بنگاه­هاي كوچك ويژگي­هاي صنعتي^[19] اين مطالعه را تشكيل مي دهند، اين درحالي است كه ویژگی­های محیطی^[20] (متغيرهاي كلان ) این مطالعه شامل نرخ بيكاري، نرخ بهره ی واقعي و دستمزد بوده اند كه به عنوان متغيرهاي توضيحي در اين پژوهش مورد استفاده قرار گرفته­اند. اين مطالعه به بررسي بيش از 12000 بنگاه توليدي جديدالورود صنايع آمريكا در سال 1976 پرداخته و دوره­ حيات آن ها را طي يك دهه(تا سال 1986) تحليل كرده است. آودريچ و محمود براي تخمين متغيرهاي مذكور بر دوره­ حيات بنگاه­هاي جديدالورود از مدل مخاطره­ی نسبي كاكس^[21] استفاده كرده­اند. آن­ها پس از بررسي اين متغيرها بر دوره­ حيات بنگاه­هاي جديدالورود به اين نتيجه رسيده­اند كه احتمال بقا با اندازه­ بنگاه در زمان ورود بنگاه، رشد صنعت، نرخ نوآوري بنگاه­هاي كوچك، نرخ بهره­ی واقعي و دستمزد رابطه­ مثبت و معني داري داشته، به طوري كه ورود با اندازه­ بزرگ و ورود در صنعتي كه از رشد بالايي برخوردار بوده، هم­چنين نرخ بهره­ی واقعي و دستمزد بالا احتمال بقاي بنگاه را افزايش مي دهد. هم­چنين آن­ها در اين مطالعه به اين نتيجه رسيده­اند كه مالكيت، شدت سرمايه­ی صنعت، حاشيه­ی سود و نرخ بيكاري با احتمال بقاي بنگاه­هاي جديدالورود رابطه منفي دارد.
کمیناردیز و فرهبد^[22] (1995) با بروزرسانی تحقیق استون براکر (تکرار آن برای دوره جدید) در مقاله­ای تحت عنوان ” روند اخیر در تمرکز، تحرک، گردش مالی در بنگاه­های بزرگ آمریکا ” نشان می­ دهند که این نتیجه هنوز هم صادق است (تحرک با ثبات). آن­ها نیز ضریب همبستگی رتبه را شاخص تحرک قرار دادند.
دیوچ وسیلبر^[23] (1995) در تحقیقات خود به عنوان ” اندازه ایستای تمرکز کل در مقابل اندزه پویا ” روش جدید و یک اندازه ­گیری جایگزین برای تمرکز پیشنهاد دادند که با در نظر گرفتن تغییرات در رتبه­ی شرکت­ها قابل تجزیه و تحلیل بود. با بهره گرفتن از این اندازه ­گیری آن­ها دریافتند که هیچ افزایش قابل توجهی در تمرکز بین شرکت­ها در دوره­ 1990-1976رخ نداده است.
متا و پرتوگال^[24] (1995) در مطالعه­ ” دوره­ حيات بنگاه­هاي جديد”، با هدف بررسي دوره­ حيات بنگاه­هاي جديدالورود سال 1983 كه در صنايع توليدي پرتغال وارد شده اند، با بهره گرفتن از داده­هاي موجود براي 3169 بنگاه جديد در اين سال و پي­گيري آن­ها طي دوره­اي پنج ساله(تا 1987) عوامل مؤثر بر دوره­ حيات آن­ها را به دو دسته­ی ويژگي­هاي بنگاه و ويژگي­هاي صنعت تقسيم­بندي كرده­اند. در بخش ويژگي­هاي بنگاه از چهار متغير اندازه­ بنگاه در زمان ورود( لگاريتم اشتغال در بنگاه در زمان ورود)، مالكيت(تعداد كارخانه­هاي ايجاد شده توسط بنگاه در صنعت)، ورود(لگاريتم تعداد بنگاه­هاي جديد به صنعت)، اندازه­ وارد شوندگان(لگاريتم اشتغال بنگاه­هاي جديد در صنعت) استفاده شده، اين در حالي است كه متغيرهاي اندازه­ اقتصادي (لگاريتم تعداد بنگاه در صنعت)، اندازه­ بهينه­ی صنعت (لگاريتم نيمه­ی بزرگ­تر بنگاه­ها از متوسط تمرکز (شاخص هرفيندال) و مقياس زير ظرفيت( نسبت اشتغال صنعت در بنگاه­هاي كوچك­تر از حداقل) ويژگي­هاي صنعت را در اين مطالعه تشكيل مي دهند. متا و پرتوگال، براي تخمين تأثير متغيرهاي مذكور بر دوره­ حيات بنگاه­هاي جديدالورود از مدل مخاطره نسبي كاكس استفاده كرده­اند. آن­ها با بهره گرفتن از اين مدل و متغيرهاي موجود نشان داده­اند كه شكست بنگاه به طور معكوس با اندازه­ بنگاه، تعداد كارخانه­هايي كه توسط بنگاه ايجاد مي شود و نرخ رشد صنعت در ارتباط است.
بررسي بقاي بنگاه­هاي جديد در مطالعه­ ننونن و ليتونن^[25] (1998) انجام پذيرفته و در اين مطالعه تأثير سطح تحصيلات و مهارت شاغلان بر چرخه­ی فعاليت بنگاه­هاي اقتصادي – كه مي­توان از آن به عنوان دوره­ حيات بنگاه ياد كرد- سنجيده شده است. انتظار بر آن است تا با افزايش سطح تحصيلات و مهارت شاغلان بازدهي و كيفيت محصول و در نتيجه­ موفقيت يك بنگاه -كه چرخه ی فعاليت يا دوره­ حيات نمودي از آن تلقي مي شود- افزايش يابد.
رتنایک^[26] (1999) در مقاله­ای تحت عنوان ” تمرکز صنعتی و رقابت در مورد کشور نیوزلند ” تغییرات تمرکز صنعتی 109 نمونه از صنایع کارخانه­ای نیوزلند در سطح کدهای پنج رقمی و برای دوره 1976-1991 را ارزیابی کرد. او از شاخص­ های هرفیندال و CR₄ را مورد استفاده نمود که ساختار صنایع نیوزلند را متمرکزتر از سایر کشورها نشان داد؛ هر چند به دلیل تلاش­هایی که در گذشته برای افزایش و تسهیل رقابت داخلی انجام گرفته است، به طور واضح در طول زمان تمرکز صنعتی، یک روند نزولی داشته است. بررسی این فرضیه که، صرفه­های ناشی از مقیاس یک عامل مهم تمرکز است را تایید می­ کند .