۳-۳ . جامعه آماری

جامعه آماری عبارت است از مجموعه ای از افراد یا واحدها که دارای حداقل یک صفت مشترک می‌باشند .معمولاً در پژوهش، جامعه مورد بررسی یک جامعه آماری است که پژوهشگر مایل است درباره صفت ( صفت های ) متغیر واحدهای آن به مطالعه بپردازد (دلاور ، ۱۳۸۰ ، ص ۷۱ ).

در این پژوهش جامعه ی آماری تعداد ۱۸۰ نفر از کارمندان اداره کل امور مالیاتی شهر همدان می‌باشد .

۳-۴ . نمونه و روش نمونه گیری

به دلایل گوناگون امکان انجام محاسبه های آماری بر اساس کل اعضای جامعه در عمل غیر ممکن است. در چنین شرایطی پژوهشگر اقدام به انتخاب نمونه می‌کند. در واقع نماینده باید طوری برآورد و انتخاب گردد که نماینده ی کل جامعه باشد. جامعه آماری این پژوهش را ۱۸۰ نفر از کارکنان اداره کل امور مالیاتی استان همدان تشکیل می‌دهند که بر اساس جدول تعیین نمونه مورگان تعداد ۱۲۳ نفر به عنوان نمونه انتخاب و به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبی برگزیده شدند.

۳-۵ . ابزار گردآوری داده ها

در هر تحقیق باید با ابزار مناسب داده ها را جمع‌ آوری و با تحلیل و پردازش اطلاعات جمع‌ آوری شده، فرضیه های تحقیق را مورد آزمون قرار داد. برای جمع‌ آوری اطلاعات ابزارهای گوناگونی از قبیل پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده وجود دارد.


پرسشنامه مجموعه ای از سؤال ها (گویه ها ) در باره متغیر های مورد سنجش از جامعه مورد نظر است که پاسخ دهنده با ملاحظه آن ها پاسخ لازم را ارائه می‌دهد.

مراحل طراحی پرسشنامه عبارت است از:

1. 1. نگارش و تدوین پرسش ها

1. 1. گزینش و دسته بندی پرسش ها

1. 1. بررسی و روایی و پایایی پرسشنامه

1. تنظیم فرم نهایی پرسشنامه

سؤالات پرسشنامه تحقیق حاضر از نوع رتبه ای بوده و در مقیاس لیکرت طراحی شده است. با توجه به هدف تحقیق که بررسی تأثیر ابعاد ساختار سازمانی ( رسمیت، تمرکز و پیچیدگی) بر اجرای مدیریت کیفیت جامع می‌باشد، جهت تنظیم پرسشنامه از یک طرف مؤلفه های رسمی ساختار سازمانی که شامل ابعاد رسمیت، تمرکز و پیچیدگی است و از طرف دیگر معیار های مدیریت کیفیت جامع تعریف شده است. پرسشنامه مورد نظر از پرسشنامه های استاندارد تهیه شده که در بخش ساختار سازمانی از پرسشنامه استیفن رابینز ( رابینز ، ۱۳۸۶ ) و در بخش مدیریت کیفیت جامع از پرسشنامه سید محمد مقیمی ( مقیمی ، ۱۳۸۸ ) تشکیل شده است.

چارچوب اصلی برای طراحی پرسش نامه ‌به این صورت است که بخش اول شامل سؤالات مربوط به بررسی مؤلفه های ساختار سازمانی و بخش دوم را معیار های مدیریت کیفیت جامع تشکیل می‌دهند و هدف هر سؤال بررسی تأثیر مؤلفه مربوطه بر سازمان می‌باشد. بی تردید تمامی مؤلفه های ساختار سازمانی بر اجرای مدیریت کیفیت جامع تأثیر گذار نیست. شناسایی و تعیین ابعاد ساختار سازمانی که بر اجرای مدیریت کیفیت جامع تأثیر گذار است تا کنون به طور دقیق مطالعه و به دست نیامده است. این پرسشنامه با کنار هم قرار دادن این تأثیرات و ایجاد مجموعه ای کامل و منسجم که در آن تمامی ابعاد ساختار سازمانی و تأثیرشان بر اجرای مدیریت کیفیت جامع در نظر گرفته شده، امکان استخراج یک نتیجه نهایی را از این مطالعه امکان پذیر می کند.

سؤالات پرسشنامه بر اساس مؤلفه های ساختار سازمانی و مدیریت کیفیت جامع دسته بندی شده است و در چهار دسته کلی قرار گرفته است. کل پرسشنامه شامل ۲۶ سؤال می‌باشد که در بعد تمرکز یکی از سؤالات به هفت سؤال فرعی تقسیم و مورد بررسی قرار گرفته است. دسته اول سؤالات که هفت سؤال را شامل می شود، سطح رسمیت را در سازمان بررسی کرده و می سنجد. دسته دوم سؤالات که مشتمل بر چهار سؤال می‌باشد که سؤال چهارم این دسته شامل هفت سؤال فرعی می‌باشد و سطح تمرکز در سازمان را مورد بررسی قرار می‌دهد. در دسته سوم سؤالات که هفت سؤال را شامل می شود، بعد پیچیدگی را در سازمان سنجیده و مورد بررسی قرار می‌دهد و سؤالات دسته چهارم که مشتمل بر هشت سؤال می‌باشد که در آن معیار های مدیریت کیفیت برای بررسی تأثیر گذاری آن در سازمان مورد سنجش قرار می‌گیرد.

جدول ۳ – ۱ تفکیک سؤالات پرسشنامه

گویه ها

شاخص ها

سؤال

ساختار سازمانی

رسمیت

سؤال ۱ ال ۷

تمرکز

سؤال ۸ الی ۱۱

پیچیدگی

سؤال ۱۲ الی ۱۸

مدیریت کیفیت جامع

–

سؤال ۱۹ الی ۲۶

طیف لیکرت

هدف این طیف اندازه گیری گرایش به یک موضوع بر اساس ارزش‌های جامعه می‌باشد و کاربرد این طیف نیز در جهت بررسی گرایش‌ها نسبت به مسئله سیاسی– اجتماعی و اقتصادی می‌باشد که در سطح ترتیبی نیز مورد سنجش قرار دارد.

گویه ها در این طیف حداقل ۱۵ تا ۳۰ گویه و بیشتر تدوین می شود.

در تدوین گویه ها باید سعی شود از گویه های بی تفاوت، بی ربط و ابهام آور جلو- گیری شود. تعداد گویه هائی که گرایش مخالف و موافق دارند باید تقریبا به یک اندازه باشد و نیز طیفی که به پاسخگو داده می شود معمولا از ۵ قسمت تشکیل شده است (کاملا موافقم- موافقم – تاحدودی – مخالفم – کاملا مخالفم)، که ‌بر اساس هدف و روش تحقیق می توان کلمات گویه ها را عوض نمود.

۳ – ۶ . تعیین روایی و پایایی ابزار گردآوری داده ها :

تعیین میزان روایی و پایایی ابزار جمع‌ آوری داده ها یکی از نکات اساسی در پرسش های پژوهش به شمار می‌آید.

۳ – ۶ – ۱ . روایی ( اعتبار )^[۶۴]

مسأله اعتبار یک مقیاس، ‌به این موضوع مربوط است که آیا این مقیاس واقعاً به آن مفهومی که ادعای اندازه گیری آن را می‌کند، مربوط می شود ؟ اساسی ترین روش تعیین اعتبار این است که ببینیم یک مقیاس اعتبار صوری دارد. این روش کاملاً ساده ای است و بدین معنا است که باید بررسی کنیم که آیا بین سؤالات مقیاس و مفهوم مورد نظر هماهنگی وجود دارد یا خیر؟ ( ‌بر ایمن ، ۱۳۸۱ ).

روایی پرسشنامه حاضر به شیوه ی روایی محتوی صورت گرفته است. در پژوهش حاضر پرسشنامه های مربوطه از پرسشنامه های استاندارد برگرفته از منابع معتبر استفاده شده است که روایی صوری آن به تأیید اساتید محترم راهنما و مشاور رسیده است.

۳ – ۶ – ۲ . پایایی^[۶۵]

احتمال اینکه اطلاعات جمع‌ آوری در یک بررسی آماری را بتوان در صورت تکرار بررسی در زمان دیگر دوباره به دست آورد ( الوانی ، زاهدی ، فقیهی ، ۱۳۷۹ ، ۳۹۹ ). درجه ی پایایی مربوط به ثبات، یعنی حصول یک نتیجه به طور مکرر است. بدین معنا که اگر شیئی امروز اندازه گیری شود و هفته دیگر همان اندازه گیری صورت پذیرد، نتایج باید قریب به همسانی باشد ( مگر آن که در طی این مدت، یک تغییر واقعی در شئ صورت گرفته باشد ). در اینجا ذکر نکته ای لازم به نظر می‌رسد، برای این که یک آزمون روا باشد باید نخست پایا باشد. یعنی پایایی شرط روایی است ( سیف ، ۱۳۸۳ ، ص ۹۰ ).

در رابطه با محاسبه اعتبار پژوهش نیز از فرمول ( آلفا کرونباخ ) استفاده شده است. گزینه فرمول آلفا با توحه به ساختار پرسشنامه که دارای بخش های مختلف بوده، صورت گرفته است. محاسبه آلفا که از نظرات ۳۰ نفر از پاسخگویان موجود در جامعه آماری به دست آمده است، نشان داد که اعتبار پرسشنامه ی مذبور با بهره گرفتن از آزمون آلفای کرونباخ برابر با ۸۷۰/۰ می‌باشد.

1. هدف از مقررات استقلال، هدایت مؤسسات حسابرسی دررابطه با قرار داد های آنان است

موضوع اول :اصول مصوب برای آزمون استقلال بررسی مقررات پیشنهادی

مقررات پیشنهادی، استانداردی کلی برای آزمون استقلال حسابرس ارائه می‌کند زیرا کمسیون بورس اوراق بهادار اعتقاد دارد حسابرس را زمانی می توان مستقل دانست که درزمانی که حسابرس دررابطه به صاحبکار حسابرسی قرار می‌گیرد، درک سرمایه گذاران منطقی این باشد که مستقل از واحد صاحبکار می‌باشد و دستیابی به قضاوت عینی وبیطرفانه شامل تمام موضوعات مطرح شده در قرارداد حسابرسی توسط او قابل حصول است

چهار اصل مصوب برای ارزیابی مواقعی تعریف می‌کند که درآن مواقع، یک حسابرس مستقل نیست هدف این چارچوبی برای تجریه وتحلیل قواعد استقلال حسابرس وتخصصی تر کردن استاندارد کلی است

این چهار اصل مصوب ؛بیان می‌کند که در چهار حالت زیر استقلال حسابرس کاهش می‌یابد:

وقتی حسابرس :

۱٫دارای تضاد منافع یا منافعی مشترک با صاحبکار حسابرسی است.

۲٫کار متعلق به خود را حسابرسی می‌کند.

۳٫وظایفی را به عنوان مدیریا به عنوان کارمند صاحبکار حسابرسی به عهده می‌گیرد.

۴٫به عنوان مشاور صاحبکار حسابرسی می‌کند.

موضوع دوم :روابط مالی حسابرس با صاحبکاران حسابرسی :

بررسی مقررات پیشنهادی

در این مورد مقررات پیشنهادی به اعضای مؤسسات حسابرسی نیز گسترش می‌یابد که ممکن است دارای روابط مالی با صاحبکار حسابرسی باشند بدون اینکه استقلال آنان کاهش یابد. این روابط مالی شامل سرمایه گذاری ‌در واحد مورد رسیدگی (صاحبکار ) وسایر منافع مالی مانند وام، پس انداز ،حساب جاری وقرارداد های اطمینان بخشی است.مقررات پیشنهادی محدودیت های اولیه وروابط مالی برای افرادی برقرار می‌کند. که در ارائه خدمات حسابرسی همکاری می‌کنند یا می‌تواند روی حسابرسی تاثیر بگذارند.

موضوع سوم : روابط استخدامی کارکنان با صاحبکاران حسابرسی :

بررسی مقررات پیشنهادی :

مقررات پیشنهادی حاوی مقررات درباره حسابرسان قبلی واعضای خانواده حسابرسان فعلی است که می‌توانند به وسیله صاحبکار حسابرسی استخدام شوند بدون اینکه آسیبی به استقلال برسد.

علاوه بر این مقررات پیشنهادی موقعیت هایی را تعیین می‌کند که اگر به وسیله یکی از اعضای خانواده حسابرسان به وجود آید، استقلال حسابرس را کاهش می‌دهد.

موضوع چهارم: خدمات غیر حسابرسی و بررسی مقررات پیشنهادی

مقررات پیشنهادی، ارائه خدمات غیر حسابرسی برای صاحبکاران را طبق توافق یا به طور خاص محدود می‌کند این مقررات به ویژه در این مورد بحث می‌کند که استقلال حسابرس با روابط تجاری مستقیم وغیر مستقیم یا در توافق با صاحبکار حسابرسی و وابستگان وکارکنان مدیران یا سهام‌داران خاص کاهش می‌یابد.

بررسی تحقیقات تجربی دانشگاهی ‌در مورد خدمات غیر حسابرسی :

دررابطه با تاثیر روابط تجاری وخدمات غیر حسابرسی برای استقلال حسابرس تحقیقات دانشگاهی تجربی قابل ملاحضه ای وجود دارد. این تحقیقات دانشگاهی را می توان به چهار بخش تقسیم کرد:

۱-محرک های ارائه خدمات در طول حسابرسی به صورت کار بیشتر برای حفظ صاحبکار

۲-محرک ها یی که کاهش استقلال حسابرس را اصلاح می‌کند.

۳-صلاحیت حرفه ای حسابرس وکیفیت حسابرسی

حسابرس :منظور از حسابرس یک حسابرس انفرادی است که به عنوان عامل اقتصادی در مؤسسه‌ حسابرسی مدل گذاری می شود همچنین در مدل استفاده شده دراینجا آمارها نه تنها شامل سهام‌داران شرکت صاحبکار مورد حسابرسی، بلکه شامل مالکان مؤسسه‌ حسابرسی نیز می‌گردد. تضاد منافع در این چارچوب می‌تواند از متفاوت بودن انگیزه ها واهداف حسابرسان فردی نشأت بگیرد. این تحقیق بر روی رفتار حسابرسانی متمرکز شده است که هیچگونه مالکیتی در مؤسسه‌ حسابرسی ندارند، فشارهای اصلی که حسابرسان انفرادی با آن مواجه می‌شوند از طرف صاحبکار نیست؛ بلکه از درون مؤسسه‌ حسابرسی بوده ‌و ناشی از نگرانی های آن ها در خصوص ارتباط با شهرت فردی وارتقاء حرفه ای درموسسه می‌باشد.(لورد،۱۹۹۲)^[۱۱]

حسابرسان اغلب در وضعیتی قرار دارند که آزمون وارزیابی شواهد حسابرسی توسط آن ها، گروه حسابرسی را به سوی مسیر مشخصی سوق می‌دهد. تغییر تصمیمات اتخاذ شده به ویژه درشرایط وجود فشار زمانی می‌تواند پر هزینه باشد. در محیط حسابرسی، فشار زمانی تقریباً همیشه وجود دارد؛ حسابرسان باید ضمن حفظ کیفیت حسابرسی تلاش نمایند تا مهلت زمانی مقرر شده توسط صاحبکار و دولت و در محدوده بودجه اختصاص داده شده آن را به اتمام برسانند.(یچیوا، ۲۰۰۸)^[۱۲]

۲-۱۶-گزارش حسابرسی :

گزارش حسابرسی محصول نهایی واصلی فرایند حسابرسی و وسیله بیان قضاوت ونظر حسابرس درباره کیفیت ومحتوای صورت های مالی صاحبکار است و در ایجاد اطمینان ‌و آسودگی خاطر در استفاده ‌کنندگان از صورت‌های مالی ودررأس آن ها سهام‌داران بزرگی قرار دارند.

نیازها وانتظارات گروهای مختلف استفاد کننده از اطلاعات صورت های مالی با گزارشگری مالی مناسب بر آورده می شود واین اطلاعات زمانی برای استفاده کنندگان مفید وموثر می‌باشد که از ویژگی های کیفی لازم برخوردار باشد (ویژگی های کیفی شامل قابل اتکا بودن، مربوط بودن) یکی از مشخصه‌ های بارز ویژگی های کیفی که درموضوع گزارشگری حسابرسی مورد تأکیدباشد قابلیت اتکا بودن صورت های مالی است وزمانی قابلیت اتکا ء دارد که آثار مالی معاملات وسایر رویداد های مالی به گونه ای بیطرفانه اندازه گیری شده ونتایج آن ها معتبر وقابل تأیید مجدد باشد.

حسابرسان برای ایفای چنین نقشی نیاز به رهنمود ها ویا استاندارد هایی دارند که نه تنها اعتبار دهی کند بلکه قابلیت تأیید مجدد نیز داشته باشد.

۲-۱۷-حسابرس مستقل :

شخص یا مؤسسه‌ منتخب مجمع صاحبان سهام یا اشخاص حقوقی یا حقیقی ذینفع ویا به حکم قانون که حساب‌ها را رسیدگی ونتیجه را به دعوت کننده در قالب گزارش ارائه می‌دهد.

۲-۱۸-بازرس قانونی :

شخص یا مؤسسه‌ ای که طبق قانون تجارت وتوسط مجمع صاحبان سهام تحت شرایطی تعیین می شود. بازرس قانونی علاوه بر صورت‌های مالی، نسبت به گزارش فعالیت هیئت مدیره نیز اظهار نظر می‌کند. (سجادی،ابراهیمی مند،۱۳۸۴)

۲-۱۹-عوامل افزاینده استقلال حسابرس :

استقلال جوهره وروح حسابرسی است ‌و حسابرسی بدون استقلال فاقد ارزش و معنی است. استقلال درفرهنگ وبستررهایی از تاثیر، کنترل یا اراده دیگری یا دیگران تعریف شده است(وبستر ، ۱۹۸۶)^[۱۳]

حسابرسی مستقل است که بتواند گزارش های حسابرسی خود را متناسب با عقیده و نظرواقعی اش منتشر کند. (دی آنجلو ،۱۹۸۱ )^[۱۴]

استقلال به معنی توانایی مقاومت دربرابر فشار صاحب کار است. (نپ، ۱۹۸۵ )

استقلال در ساده ترین معنا این است که حسابرس حقیقیت را همان گونه که دیده است بگوید و اجازه ندهد هیچ محرکی اعم از مادی یا احساسی او را از مسیر خارج سازد.(کری، ۱۹۷۶)

اگر استقلال وجود نداشته باشد قضاوت حسابرس با اعتقاداتش ‌در مورد سیاست گزارش گری صاحب کار سازگار نخواهد بود. (ماگی و تسنگ ،۱۹۹۰)

در واقع مزیت های مشهود از منابع فیزیکی و قابل مشاهده سازمان ناشی می شود، ولی مزیت های نامشهود از قابلیت های سازمان منتج می‌گردد که ناشی از شیوه های برنامه ریزی، سبک های مدیریتی، فرایندها، ساختار و سیستم های سازمانی، چگونگی یادگیری، روش های هماهنگی و نیز کارهای تیمی است و به همین علت هم هست که تقلیدپذیری آن مشکل خواهد بود.

برای اینکه هرکدام از مقولات فوق یا ترکیبی از آن ها کارکرد اثربخش داشته باشند مستلزم الزامات سازگار و مناسب هستند که فراهم آوری آن برای سازمان‌های رقیب مشکل است.

• مزیت ساده در مقابل مزیت مرکب

مزیت رقابتی از حیث عملکرد می‌تواند به تنهایی عمل کرده یا به صورت ترکیبی از مزیت های چندگانه به عنوان یک کلیت ادغامی و در تعامل با یکدیگر کار کند که در حالت اول مزیت رقابتی از نوع ساده و در حالت دوم از نوع ترکیبی یا مرکب است.

بدیهی است که مزیت ترکیبی از حیث رتبه، نسبت به مزیت ساده جایگاه بالاتر و تعیین کننده تری دارد.

برای روشن شدن مطلب دو مثال ارائه می‌گردد: در کسب و کار ارتباطات مالکیت «اِی تی اند تی» بر شبکه وسیعی از خطوط کابلی و فیبر نوری این امکان را برای شرکت فراهم می آورد که خدمات تلفنی مسافت های طولانی را به صورت اثربخش مورد پشتیبانی و حمایت قرار دهد. این مزیت که از نوع ساده است مستقیماً به عملکرد رقابتی شرکت کمک می‌کند. ضمن اینکه مزیت های ساده، وقتی که در ابتدا از مالکیت یا منابع ‌بر مبنای‌ دسترسی ناشی می‌شوند معمولاً از نوع مزیت‌های موقعیتی هستند. چند نمونه از این نوع مزیت ها عبارت از موقعیت محلی، دارائیهای منحصر به فرد فیزیکی، امتیازات، ویژگی‌ها و دارایی‌های فکری، قراردادهای همکاری، توان بالای نقدینگی است.

در مقابل ملاحظه می شود که در صنعت نوشیدنی عملکرد عالی کوکاکولا تا حدود زیادی بستگی به نام تجاری آن دارد. چنین مزیت رقابتی یک مزیت رقابتی از نوع ترکیبی است زیرا ترکیب و تعامل چندین مزیت ساده به ایجاد چنین مزیت مسلط و تعیین کننده منجر شده است که از آن جمله می توان به راز فرمول، مزه خوب، دسترسی به سیستم های توزیع پیشرفته، حدود یک قرن تبلیغات و فعالیت های پیشبرد فروش و… اشاره کرد.

وقتی که مزیت های ترکیبی، اساساً از دانش و قابلیت های شرکت ناشی می‌شوند معمولاً از نوع مزیت های جنبشی و پویا هستند. چنین مزیت های ترکیبی می‌توانند از قابلیت برتر تحرک زایی و هماهنگی کاراتر داراییها و مهارت های متفاوت برای ایجاد مزیت رقابتی در تمایز، محصولات و خدمات کیفی، هزینه پایین، پاسخ سریع به بازار و نیز نوآوری مستمر ناشی شوند. به عنوان مثال، توانایی کانُن در پردازش تصویر و ارتقای قابلیت های تولید و بازاریابی ناشی از تجهیز شایستگی های چندگانه باعث شده است که شرکت با کسب مزیت رقابتی، دامنه وسیعی از محصولات نوآور را با کیفیت بالا و کارایی زیاد و هزینه پایین به بازار عرضه کند.

• مزیت موقتی در مقابل مزیت پایدار

مزیت رقابتی از هرنوع که باشد می‌تواند از حیث عملکرد رقابتی به صورت پایدار یا موقتی باشد.

مزیت موقتی اشاره به مزیتی دارد که کوتاه مدت و انتقالی است. به عنوان مثال، سیستم رزرو رایانه ای هوشمند «آمریکن ایرلاینز» در زمان معرفی از حیث بهره برداری از ظرفیت و دسترسی سریع به مشتریان و سایر جنبه‌های عملیاتی، مزیتی را برای شرکت ایجاد کرد.

می توان گفت که هرچه ویژگی های مشهود و ساده بودن مزیت رقابتی بیشتر باشد، به طور بالقوه قابلیت آن بیشتر است. باوجود این، اگر شرکت دارای فرهنگ سازمانی نوآور محور و قابلیت نوآوری بازار محوری بالا داشته باشد می‌تواند اولاً، به صورت هوشمندانه از ویژگی پیش دستی خود بهره برده و مزیت موقعیتی خود را ارتقا دهد، ثانیاًً، قبل از اینکه رقبا به مزیت موقتی آن دست یابند مزیت جدیدی را خلق کرده و رقبا را همواره پشت سر خود داشته باشد.

در مقابل مزیت رقابتی موقتی، مزیت رقابتی پایدار قرار دارد که اولاً از نظر زمانی طولانی مدت بوده و زودگذر نیست و ثانیاًً به راحتی توسط رقبا قابل دسترسی نیست. مثال بارز آن نام تجاری قوی و شهرت کوکاکولا است که بیش از یک قرن است ادامه داشته و باعث غبطه همه رقبا می شود.

به طور کلی می توان گفت که مزیت رقابتی پایدار از ویژگی هایی نظیر بادوام بودن، قابلیت پدافندی بالا، تحمل پذیری مناسب، دارای قابلیت مدارا، قابلیت زیستی بالا، قابلیت حمایتی و پشتیبانی زیاد، قابلیت پذیرش بالا، قدرت توجیه پذیری و اقناع سازی مناسب و توان مذاکره ای قابل ملاحظه برخوردار است که البته متناسب با شدت و قدرت پایداری مزیت رقابتی همه یا بعضی از ویژگی های فوق در آن وجود خواهد داشت. به عنوان مثال، اگر سازمان در مقابل رقبا مجبور به حفاظت از ارزش‌های خود باشد، در این صورت واژه پایداری بیشتر با تحمل پذیری و قابلیت پدافندی سازگارتر است، یا چنانچه مزیت رقابتی سازمان به گونه ای باشد که او را قادر به طراحی و اجرای استراتژی های تهاجمی در عرصه های مختلف بازار کند، واژه پایداری مزیت رقابتی بیشتر در گرو قابلیت تهاجمی آن خواهد بود.

یکی از صاحب نظران به نام گرنت، قابلیت پایداری مزیت رقابتی را با ابعاد طولانـی بودن، تحرک و انعکاسی بودن در نظر می‌گیرد.

طولانی بودن برحسب توانایی رقبا در تقلید یا به دست آوردن منابع ایجادکننده مزیت رقابتی بیان می شود و گویای این مطلب است که مزیت رقابتی پایدار اساساً با تعداد زیادی مجموعه فرعی مرتبط بوده و دارای ماهیت پویا است.

هرکدام از ابعاد پایداری مزیت رقابتی به ماهیت وظیفه استراتژیک در سطوح مختلف سازمان بستگی دارد و به همین دلیل قابلیت پایداری به جای مفهوم ایستا به عنوان یک فرایند پویا درنظر گرفته می شود و لذا می توان گفت که مزیت رقابتی پایدار یک مقصد با فاصله معین نیست بلکه یک سفر بی انتها است که بستگی به توانایی مسافر و اهداف وی ادامه می‌یابد. بااین مفهوم باید گفت که مزیت رقابتی پایدار مثل فردا است که نزدیک است اما هرگز نمی آید و این به خاطر ماهیت پویای محیط و تغییرات سریع در خواسته ها و انتظارات بازار و نیز تغییر الگوی رفتاری رقبا و همچنین ماهیت پیچیده خود مزیت رقابتی است.

نکته حائز اهمیت دیگر اینکه، بین مزیت رقابتی موقتی و مزیت رقابتی پایدار رابطه وجود دارد به نحوی که بعضی مواقع مزیت رقابتی پایدار از مجموع یک سری از مزیت های رقابتی موقتی حاصل می شود. به عنوان مثال در صنعت رایانه تسلط شرکت اینتل در بازار رایانه ارزان به وسیله خلق مجموعه ای از مزیت های موقتی حاصل شده است که در ادامه نیز مزیت جدیدی را خلق و ‌بر اساس آن محصول جدیدی را به بازار عرضه می‌کند و در نتیجه آن رقبایی که درصدد تقلید و کپی برداری هستند مجبورند برای دستیابی به مزیت جدید فعالیت جدیدی را شروع کنند و این راز تداوم مزیت رقابتی اینتل در صنعت فرارقابتی رایانه طی دو دهه اخیربوده است.

ب) رویکرد روانکاوی :

۱- دیدگاه فروید :

بنظر فروید اکثر مردم به درجات مختلف روان نژند هستند و سلامت روان شناختی یک ایده آل است نه یک هنجار آماری . به عقیده فروید ویژگی های خاصی برای سلامت روان شناختی ضرورت دارد . نخستین ویژگی خود آگاهی است .

به نظر فروید خود آگاهی برای سلامت روان شناختی کفایت کننده نیست . می‌دانیم که زندگی اجتماعی بخودی خود متبع بالقوه غیر منطقی بودن است . فروید تقریباً ایده ای ‌در مورد غیر منطقی بودن اعمال گروهی داشته است . او تمام جنبش‌های سیاسی ، دموکراتیک یا استبدادی ، انقلابی یا ارتجاعی را فاسد و مردود می‌داند .

به عقیده فروید انسان متعارف کسی است که مراحل رشد روان جنسی را با موفقیت گذرانیده باشد و در هیچ یک از مراحل بیش از حد تثبیت نشده باشد . به نظر او کمتر انسانی متعارف به حساب می‌آید و هر فردی به نحوی از انحاء نا متعارف است . فروید از حیطه روان شناسی انسان نا متعارف را به دو گروه روان نژند و روان پریش تقسیم می‌کند و هسته مرکزی بیماری روانی را اضطراب می‌داند . به عقیده فروید نوع مکانیزم های دفاعی مورد استفاده افراد سالم روان نژند و روان پریش متفاوت است . شخص سالم از مکانیزم های دفاعی نوعی دوستی ، پیش‌بینی ، شوخ طبعی ، والایش و سرکوب استفاده می‌کند .

۲- دیدگاه یونگ :

به طور کلی نظریه یونگ ‌در مورد روان نژندی از نظریات فروید و ادلر پیچیده تر است ، به طور کلی که وی نظریات انان را تخریبی و تقلیلی می‌داند . به عقیده یونگ در اغلب موارد علت روان نژندی « یک سو نگری » است . یک سو نگری به اشکال مختلفی روی می‌دهد که دو نوع از آن ها اهمیت اختصاصی دارند . ‌در مورد نخست شخص ‌در مورد اهدافی دچار مشغله فکری می شود که این اهداف برای یک مرحله پایین تر از چرخه زندگی متناسب بوده اند . شخص جوانی که دچار وسوسه فکری مربوط به مشکلات دوران کودکی و خردسالی است ، نمی تواند به نحو مؤثر از عهده خواسته های زندگی و رقابت اجتماعی بر آید . شخص میانسالی که هنوز به جایگاه اجتماعی و جنسیت علاقمند است نیز به همین اندازه دچار سردرگمی شده است ، زیرا این موضوعات نبایستی تا این اندازه در زندگی این شخص حائز اهمیت باشند . مشکل دوم یک سو نگری ممکن است به صورت توسعه بیش از حد یک نگرش یا عملکرد اساسی و بنیادین باشد که موجب شود شخص « نقاب » خودش را بی از حد جدی بگیرد .

دوم و مهمتر اینکه یک سو نگری فرایند تفرد را متوقف می‌سازد . هدف نهایی روانشناسی فروید و آدلر مصالحه فرد با خواسته های جامعه است . یونگ این مرحله را نخستین هدف الزامی در سلسله مراتب تفرد ، می‌داند . به نظر وی تفرد بالاتر از مصالحه با جامعه است . تفرد به معنای منفرد شدن ، همگون شدن و منحصر به فرد شدن بی نظیر و غیر قابل مقایسه است.

تفرد یعنی تولید و شکوفایی تمامیت بالقوه ذاتی فرد تفرد مستلزم این است که فرد به کلیت و یکپارچگی برسد . لذا یونگ معتقد است که تعداد خاصی از افراد هر جامعه نا کامل باقی می ماند . تفرد در ساده ترین شکل ان عبارت است از تمییز تدریجی «من» یا خود آگاهی از ناخودآگاهی . اما یونگ افزایش بیش از حد خود آگاهی را به همان اندازه اندک بودن آن آسیب گونه می‌داند و از این لحاظ وضعیت متعادل تری را اتخاذ ‌کرده‌است .

شخص پس از روبرو شدن با نقاب ، سایه و آینما یک مانع نهایی برای «خود شدن» دارد که همان وسئله معانی زندگی است . کوشش فرد برای جستجوی حقیقت ازلی مشکل معنای زندگی را حل می کند . چنین کوششی به طور همزمان فرد را از قدرت ناخودآگاه ارکی نسخ های کهن آزاد می‌کند و انرژی خلاق آن ها را تخلیه می‌کند .

به نظر یونگ سلامت روان شناختی و خود شناسی یکسان هستند . تحقق خود با سه معیار مشخص می شود : نخست بایستی واپس زنی تخلیه شود ، تنش‌های بین کنشها و نگرشهای ناخودآگاه و خود آگاه به آرامش مبدل شوند تا فرد بتواند از راه معرفت خود به آرامش و صفای درونی برسد . دوم فرد بایستی بیان نمادین ناخودآگاه را درک کند . سوم شخس بتواند از طریق ایمان شخصی به نماد یا اسطوره خصوصی خود شناسی نزدیک شود .

۳- دیدگاه صفات موری :

به عقیده موری تاریخچه پیشین زندگی فرد به همان اندازه زمان حال و محیط او حائز اهمیت است . موری موضع روان شناختی انسانگرایانه و خوش بینانه ای دارد . به علاوه به عقیده وی «من» سرکوبگر و مهار کننده نیست . «من» موجب سازماندهی و یکپارچگی رفتار می شود و بخشی از سازماندهی آن نیز برای تسهیل ظهور تکانه های «نهاد» است . به عقیده موری «قدرتمندی من» از تعیین کننده های با اهمیت سازگاری و سلامت روان شناختی فرد است . هر چه فاصله بین من ایده آل و من برتر کمتر باشد ، سلامت روانشناختی و سازگاری فرد بیشتر خواهد بود . هرگاه که من برتر مسلط شود و من ایده آل سرکوب شود فرد به بهزیستی جامعه اش خواهد اندیشید .

به علاوه موری عقیده داشت که انسان نیاز به «تخیل و خلاقیت » دارد ، انسان تمایل به تجسم و ساختن دارد و در صورت موفقیت در تجسم و آفرینش، انسان سالم خواهد ماند. تخیل و آفرینشگری قویترین حالات شخصیت هستند و فردی که این ها را به منصفه بروز برساند ، از لحاظ روان شناختی سالم است . فرد سالم کسی است که در نیازهایش تعارض و کشمکش نداشته باشد .

«پرس» نیرویی است که به طرق مختلف بهزیستی و سلامت انسان را تحت تاثیر قرار می‌دهد . پرس در نظریه موری همان تعیین کننده های محیطی رفتار است . به نظر وی بایستی بین اهمیت اشیاء محیط آن گونه که توسط شخص ادراک و تفسیر می شود ( پرس بتا) و آن گونه که در واقعیت وجود دارند (پرس آلفا) تفاوت قایل شویم . یکی از معیارهای سلامت روان شناختی در نظریه موری این است که ادراک از محیط از نوع «آلفا» باشد نه «بتا» .

به عقیده موری تمام انسان‌ها با شدت و ضعف متفاوت دچار «عقیده » هستند . اما فقط عقده های افراطی و شدید موجب نابهنجاری و بیماری می‌شوند . پس یکی دیگر از معیارهای شخصیت سالم و سلامت روان شناختی در نظریه موری این است که شخص سالم از عقده های «خوشه ای» (بقایای تجارب و خاطرات پیش از تولد مانند اضطراب از عدم حمایت و بی یاوری …) عقده « مهر طلبی» (فعالیت های منفعل و وابسته در اعمال کلامی و دهانی) پرخاشگری مهار شده (یا نیاز به تعریف و تمجید) و عقده «پرخاشگری دهانی» (مانند فعالیت‌های دهانی همراه با پرخاشگری مثل گاز گرفتن در هنگام خشم ، تمایلات قوی پرخاشگرانه ، نگرش دوگانه ‌در مورد مراجع قدرت ، فرافکنی پرخاشگری دهانی مانند دیدن محیط به صورت اشیاء و افراد پرخاشگر و ضربه زننده و لکنت زبان) عقده «طرد دهانی» ، (مانند انزجار و نفرت از فعالیت‌های دهانی) ؛ « عقده طرد مقعدی » (مانند نیاز به پرخاشگری ، نیاز به قدرت و استقلال یا جنسیت مقعدی) ، عقیده « نگهداری مقعدی » (مانند واکنش دفعای به دفع و تخلیه) ، عقده «میزراهی» (مانند شهوت میزراهی) ، عقده « ایکاروس » (مانند خود شیفتگی شدید) عقده «اختگی » (که عمدتاًً نتیجه تخیلات با استنای کودکانه است) مبری است (خدا رحیمی ، ۱۳۷۴).

۴- دیدگاه انسانگرایانه :

گرودون آلپورت : به نظر آلپورت روان نژندی پیامد « نقصان و کمبود سلامت روانی » است فرد روان نژند پر توقع ، سلطه جو ، حسود ، هیستریک و انفعالی است و دلش به حال خودش می سوزد ، ‌اگر ما ، کری کنشی و حتی فلج مبتلا شود و خود محوری روان نژندی فاقد کنترل است .

دانشگاه‌ها از گرانبهاترین ذخایری شناخته می‌شوند که جامعه برای پیشرفت و توسعه در اختیار دارد.امروزه این مراکز در سطح جهان،به لحاظ دارا بودن دانش و فن،از اعتبار زیادی برخوردارند و از عوامل عمده دگرگونی اجتماعی به شمار می‌آیند.نهادهای آموزش عالی باید جوانان را برای تغییرات و دگرگونی های مداوم در جهان سراسر متحول امروزی آماده کنند(نیستانی،رامشگر،۱۳۹۲) .به همین دلیل،دانشگاه‌های معتبر نمی توانند صرفا به صلاحیت فنی و علمی خود بسنده کنند ،بلکه باید رسالت فرهنگی خود را با توجه به ساخت اجتماعی و فرهنگ بومی شان به انجام رسانند.دانشگاه‌های بزرگ جهان ،فرهنگ ساز بوده و در برهه هایی از زمان ،تاثیر پذیری ژرف بر تحولات فرهنگی، سیاسی و اجتماعی داشته اند(نیستانی،رامشگر،۱۳۹۲).

دانشجویان به علت وضعیت سنی و اجتماعی،از قدرت فعالیت بالایی برخوردارند و دارای جنبه‌های متعدد خلاقیتی اند یا با آن روبرو می‌شوند.از زمان آغاز به کار مؤسسات آموزش عالی در ایران ،همواره شاهد حضور تعیین کننده و تاثیر گذار دانشجویان در عرصه های مختلف سیاسی ،فرهنگی و علمی کشور بوده ایم.نظر به اینکه در همه زمان‌هاو مکان‌ها،دانشگاه‌ها را محور عقلانی و مرکز تجمع اندیشمندان و نخبگان جامعه می دانند ،لذا نقش مؤثر دانشگاه در بسط فرهنگ جامعه ضروری می کند (همان منبع).دانشجویان به عنوان مخاطبان اصلی دانشگاه‌ها،گروهی فعال،پر تحرک و برخوردار از انرژی و توانایی‌های قابل ملاحظه اند که می‌توانند در جریان فعالیت‌های‌جامعه برای نیل به پیشرفت و ترقی روز افزون ،در کلیه حوزه های صنعتی و اقتصادی و به ویژه حوزه های فرهنگی،نقش مهمی را بر عهده‌گیرند.با توجه به زمینه‌های موجود در جامعه دانشجویان باید مجموعه ای از مهارت‌ها و توانایی‌ها ازجمله برنامه‌ریزی،فهم فرهنگی،قابلیت انجام کار گروهی،قابلیت استفاده از فناوری و توانایی برقراری ارتباط و تبادل اطلاعات و …..را در خود درونی کنند (نیستانی،رامشگر،۱۳۹۲).فعالیت‌های فرهنگی در دانشگاه‌ها ،در شکل درست آن،به علت دارا بودن ویژگی‌هایی از قبیل موارد ذیل،زمینه مناسب را برای توسعه فرهنگی و به تبع آن توسعه همه جانبه برای فرد،دانشگاه‌و‌جامعه فراهم می‌کنند:

۱-ایجاد زمینه برای پرورش استعدادها و توانایی‌های بالقوه دانشجویان.

۲-ایجاد علاقه به محیط دانشگاه.

۳-ایجاد زمینه برای تجربه مشارکت و کار گروهی.

۴-ایجاد زمینه برای تمرین مسئولیت پذیری و پاسخگو بودن در قبال وظایف محوله.

۵-تمرین برنامه ریزی و مدیریت فعالیت‌ها.

۶-تقویت روحیه نظم و احترام به حقوق دیگران.

۷-بالا بردن قدرت ابتکار و خلاقیت در برخورد با موقعیت‌های پیش‌بینی نشده و غیر منتظره.

بدیهی است جامعه ما در حال حاضر درگیربحران‌هایی‌از جمله:بحران اقتصادی سیاسی،مدیریت‌وبحران فرهنگی است که این بحران‌ها،دارای تاثیر متقابل بر یکدیگرند.ولی به نظر می‌رسد بحران فرهنگی‌موجود در جامعه ،نقش پایدارتری ایفا می‌کند.تعدادی از مشکلات فرهنگی مبتلا به جامعه ما،عبارتند از :نبود فرهنگ کار گروهی،ناصحیح بودن الگوهای مصرف،منفی نگری،نبود فرهنگ کار به عنوان ارزش عدم توجه به برنامه ریزی،توجه نداشتن به عامل زمان و..(نیستانی،رامشگر،۱۳۹۲).

1. 1. Shtainer ↑

1. 1. Colingford ↑

1. 1. Gidnez ↑

1. 1. Aplian ↑

1. 1. Cultura ↑

1. 1. Thompson ↑

1. 1. Girard Augustine ↑

1. 1. -Dupuy ↑

1. 1. Shtainer ↑

1. 1. Colingford ↑

1. 1. Gidnez ↑

1. 1. Aplian ↑

1. 1. Cultura ↑

1. 1. Thompson ↑

1. 1. Girard Augustine ↑

1. 1. -Dupuy ↑

1. 1. . Approach ↑

1. 1. John Henry ↑

1. 1. . Research approach ↑

1. 1. . Vocational approach ↑

1. 1. . Student development approach ↑

1. 1. Jean Piaget ↑

1. 1. Paul Goodman ↑

1. 1. Call Rogers ↑

1. 1. . Social commitment approach ↑

1. 1. . Multi purpose universities approach ↑

1. 1. Gardner ↑

1. 1. Fayol ↑

1. 1. Planning ↑

1. 1. Organizing ↑

1. 1. Commanding ↑

1. 1. Coordination ↑

1. 1. Controlling ↑

1. 1. – Woodhal ↑

1. 1. -Singen ↑

1. 1. -Altabach ↑

1. 1. -Woodhall ↑

1. 1. Folton ↑

1. 1. -Altabach ↑

1. 1. Participative Culture ↑

1. 1. -Gidnez ↑

1. 1. -Brevis Cohen ↑

1. 1. -Taylor ↑

1. 1. -Sir Eduart Barnet ↑

1. 1. -Raymond Williams ↑

1. 1. -Gay Roche ↑

1. 1. -Taylor ↑

1. 1. -Dixon ↑

1. 1. -Hiller ↑

1. 1. -Hrskvvyts ↑

1. 1. -Taylor ↑

1. 1. -Cohen ↑

1. 1. -Leslie ↑

1. 1. -Cohen ↑

1. 1. -Leslie White ↑

1. 1. White ↑

1. 1. -Cohen ↑

1. 1. -Davis ↑

1. 1. Cohen ↑

1. 1. Cortazzi ↑

1. 1. Lixian ↑

1. 1. -Brvglfyld ↑

1. 1. -Inglehart ↑

1. 1. -Michael Todaro ↑

1. 1. -Ziegler ↑

1. 1. -Karman ↑

1. 1. Dupuy ↑

1. 1. Cultural Development ↑

1. 1. -Girard Augustine ↑

1. 1. -Dkvyyar ↑

1. 1. -Terry Yandys ↑

1. 1. -Terry Yandys ↑

1. 1. -Pierre Bourdieu ↑

1. 1. -Jean Claud Pasvn ↑

1. 1. -Spengler ↑

1. 1. -Altabach ↑

1. 1. -Francois Jacob ↑